Por Lembas. [Articulo tirado de "alasbarricadas.org"].Desde a creación da radio -alá por 1906 [ ver artigo en inglés]- , pretendeuse favorecer a comunicación entre as persoas. Con todo, a radio caeu rápidamente baixo o monopolio dos Estados para ser utilizadas como medios de propaganda das políticas particulares dos Estados e como medio de difusión das súas políticas. Afortunadamente, case ao mesmo tempo que as radios pioneras xurdiron iniciativas independentes de radiodifusión. As que poderiamos considerar primeiras Radios Libres foron as que a clase obreira alemá utilizou como instrumentos de contacto e coordinación durante a República de Consellos Alemá de 1918-19. En 1924 constituíase a Arbeiter-radio-club Deutschland (Radio club Obreira de Alemania) de caracter cultural e como medio para favorecer o intercambio técnico.
Unha Radio Libre é unha emisora de radio independente, de carácter non lucrativo cuxa xestión e programación elabórase de forma colectiva. A emisora non está promovida por entidades públicas, institucionais, privadas ou comerciais, senón que a leva un colectivo de persoas ou por unha asociación sen ánimo de lucro. O concepto procede da experiencias das Radio Libres en Italia e en Francia que comezan a súa andadura nos anos 70.
O término Radio Libre é un sinónimo, máis ou menos, do término Radio Comunitaria, sendo Radio Libre un término que se refire a un tipo de práctica desenvolvida especialmente en Europa. Estando o término radio comunitaria máis estendido en América Latina ou a nivel internacional (ver AMARC: Asociación Mundial de Radios Comunitarias). En canto ao compoñente libertario das Radios Libres, moitas delas teñen un sesgo libertario bastante acusado. Hainas máis definidas e outras só se intúe.
Nos Estados Unidos está a histórica Free Radio Berkeley, fundada en 1993. Berkeley foi un dos epicentros do movemento contracultural dos 60-70. Os yippies teñen algunha experiencia de radio-emisión durante aquela época. Entre os fundadores de Free Radio Berkeley está Stephen Dunifer, activista histórico do movemento de radios libres naquel país. Esta radio caracterizouse por achegar a tecnoloxía ao movemento de radios libres (serviron para axudar a crear micro-radios e a ensinar a fabricar os seus propios emisores, antenas, etc).
Unha Radio Libre é unha emisora de radio independente, de carácter non lucrativo cuxa xestión e programación elabórase de forma colectiva. A emisora non está promovida por entidades públicas, institucionais, privadas ou comerciais, senón que a leva un colectivo de persoas ou por unha asociación sen ánimo de lucro. O concepto procede da experiencias das Radio Libres en Italia e en Francia que comezan a súa andadura nos anos 70.
O término Radio Libre é un sinónimo, máis ou menos, do término Radio Comunitaria, sendo Radio Libre un término que se refire a un tipo de práctica desenvolvida especialmente en Europa. Estando o término radio comunitaria máis estendido en América Latina ou a nivel internacional (ver AMARC: Asociación Mundial de Radios Comunitarias). En canto ao compoñente libertario das Radios Libres, moitas delas teñen un sesgo libertario bastante acusado. Hainas máis definidas e outras só se intúe.
Nos Estados Unidos está a histórica Free Radio Berkeley, fundada en 1993. Berkeley foi un dos epicentros do movemento contracultural dos 60-70. Os yippies teñen algunha experiencia de radio-emisión durante aquela época. Entre os fundadores de Free Radio Berkeley está Stephen Dunifer, activista histórico do movemento de radios libres naquel país. Esta radio caracterizouse por achegar a tecnoloxía ao movemento de radios libres (serviron para axudar a crear micro-radios e a ensinar a fabricar os seus propios emisores, antenas, etc).
Nos Estados Unidos a Federal Communications Commission (FCC) chegou a pechar mais de 400 micro-radios, entre elas moitas radios libres como a Steal this Radio de Nova York en 1998. Probablemente o lugar do mundo no que o movemento de radios libres está máis activo é América Latina, especialmente en Brasil e en México .
En México unha das primeiras radios foi KeHuelga, que iniciou as súas emisións durante as folgas da UNAM. Naquel país hai bastante represión e as radios emiten en FM con equipos de moi pouca cobertura, por iso multiplicáronse as radios que transmiten por internet.En Arxentina podemos destacar o exemplo de FM A Tribo de Bos Aires. E en xeral no resto de Latinoamérica temos decenas de exemplos de radios comunitarias, que ofrecen a súa cobertura aos movementos sociais, os sen-terra, indígenas, e para os barrios das cidades.
En México unha das primeiras radios foi KeHuelga, que iniciou as súas emisións durante as folgas da UNAM. Naquel país hai bastante represión e as radios emiten en FM con equipos de moi pouca cobertura, por iso multiplicáronse as radios que transmiten por internet.En Arxentina podemos destacar o exemplo de FM A Tribo de Bos Aires. E en xeral no resto de Latinoamérica temos decenas de exemplos de radios comunitarias, que ofrecen a súa cobertura aos movementos sociais, os sen-terra, indígenas, e para os barrios das cidades.
Europa é o continente no que o movemento está máis consolidado, habendo radios de referencia en bastantes países, especialmente en Europa occidental.
Caso aparte merécese Italia, país no que floreceron numerosísimas radios e que se converteu en moi poucos anos no país que máis radios libres tivo. Os antecedentes radiofónicos das Radios Libres italianas remóntanse ao bienio 1968-1969 cando o grupo Danilo Dolci constrúe un emisor clandestino que situa en Partinico (Sicilia) e transmite programas denunciando as infames condicións de vida das habitantes de Belia. Nos 70 o movemento esténdese, a resultas da enorme presión social, e empezan a aparecer radios impulsadas por diferentes grupos (ecologistas, autónomos, demócrata-cristiáns, radicais...). Entre novembro de 1974 e Xullo de 1976 aparecen máis de 700 radios locais (non todas libres). En 1978 contabilízanse 1.637. En 1979 hai xa unhas 2.500. Destaca a experiencia de Radio Alice de Bolonia, que se converte nun dos referentes do movemento.
Na actualidade, pasado xa o auxe daqueles tempos, e tras varios periodos de represión, destacan Radio Blackout de Turín e Radio Onda Rossa de Roma (aínda que segue habendo bastantes por toda a xeografía italiana).
Caso aparte merécese Italia, país no que floreceron numerosísimas radios e que se converteu en moi poucos anos no país que máis radios libres tivo. Os antecedentes radiofónicos das Radios Libres italianas remóntanse ao bienio 1968-1969 cando o grupo Danilo Dolci constrúe un emisor clandestino que situa en Partinico (Sicilia) e transmite programas denunciando as infames condicións de vida das habitantes de Belia. Nos 70 o movemento esténdese, a resultas da enorme presión social, e empezan a aparecer radios impulsadas por diferentes grupos (ecologistas, autónomos, demócrata-cristiáns, radicais...). Entre novembro de 1974 e Xullo de 1976 aparecen máis de 700 radios locais (non todas libres). En 1978 contabilízanse 1.637. En 1979 hai xa unhas 2.500. Destaca a experiencia de Radio Alice de Bolonia, que se converte nun dos referentes do movemento.
Na actualidade, pasado xa o auxe daqueles tempos, e tras varios periodos de represión, destacan Radio Blackout de Turín e Radio Onda Rossa de Roma (aínda que segue habendo bastantes por toda a xeografía italiana).
No resto de Europa as radios aparecen máis con "contagotas". Sendo moitas veces impulsadas por organizacións, como Radio Libertaire de Parides. Noutros lugares vincúlanse ao movemento okupa, como Radio de Vrije Keyser de Holanda e a historica Radio Patapoe. En Grecia Radio 98fm.No Estado español a definición de Radio Libre tómase como referencia o "Manifesto de Villaverde": (Manifesto acordado polas Radios Libres do Estado español que participaron nos encontros de Villaverde 1983 en Villaverde-Madrid-España). A primeira radio libre foi Radio Maduixa de Granollers, que iniciou as súas emisións en 1977. Seguiulle Ona LLiure de Barcelona en 1979, que foi pechada dúas veces pola policía.Outras radios pioneras, creadas ao comezo dos 80, foron Radio Paraíso de Iruña, Txomin Barullo de Bilbao, A voz da experiencia de Radiocadena do water de Madrid... Destas primeiras experiencias de primeiros dos 80 continuan funcionando Radio Pica, Ala-Bedi, Eguzki Irratia, Radio Klara.En 1987, os mossos de escuadra pechan e requisan Radio Pica, a Generalitat dá a escusa de que facían interferencias ao aeroporto (o que era falso e foi demostrado no xuízo posterior) nese momento nace unha nova fornada de radios libres en toda Iberia, como Radio Bronka de Barcelona, Irola Irala Irratia de Bilbao, Zintzilik Irratia de Renteria, Radio Elo de Madrid, Onda Vorde de Zaragoza (clausurada pola policía).O movemento continua e nos 90 nacen Radio Contrabanda de Barcelona e Radio Topo de Zaragoza, e en Bilbao xente que provén de varias radios libres pechadas agrúpanse e crean Tas-Tas Irratia.
Actualmente o movimento parece que discretamente volve rexurdir, unha mostra diso son:
- Radio Activa de Alcoi
- Radio A Mistelera de Denia
- Radio Filispim de Ferrol
- Radio Malva de Valencia
- Araio Irratia de Zarautz
Esperamos que esta nova fornada creza e consolídese, e que o movemento de radios libres tanto no estado español como no resto do mundo sirva para axudar a transformar a realidade xa que son unha ferramenta dos movementos sociais. Poucas radios sobreviven se non hai nada detrás. De momento, deixámosvos algúns recursos útiles:
- Documentación técnica
- Radios Libres de EuskalHerriak
- Enlaces varios
Actualmente o movimento parece que discretamente volve rexurdir, unha mostra diso son:
- Radio Activa de Alcoi
- Radio A Mistelera de Denia
- Radio Filispim de Ferrol
- Radio Malva de Valencia
- Araio Irratia de Zarautz
Esperamos que esta nova fornada creza e consolídese, e que o movemento de radios libres tanto no estado español como no resto do mundo sirva para axudar a transformar a realidade xa que son unha ferramenta dos movementos sociais. Poucas radios sobreviven se non hai nada detrás. De momento, deixámosvos algúns recursos útiles:
- Documentación técnica
- Radios Libres de EuskalHerriak
- Enlaces varios
Nenhum comentário:
Postar um comentário